Λιποδιαλυτικά: Μύθοι και αλήθειες

Πως λειτουργούν; Είναι επικίνδυνα; Υπάρχουν φυσικές λιποδιαλυτικές ουσίες και τρόφιμα; Το ΜΕΝ 24 εξηγεί ότι χρειάζεται να γνωρίζουμε για τα λιποδιαλυτικά.

Tα τελευταία χρόνια κυκλοφορούν στην αγορά διάφορα λιποδιαλυτικά συμπληρώματα. Οι εταιρίες που τα παρασκευάζουν ισχυρίζονται ότι μετατρέπουν το λίπος σε ενέργεια. Πόσο αληθινοί όμως είναι οι ισχυρισμοί αυτοί;

H χρήση λιποδιαλυτών (φυτικών αλλά και χημικών) αποτελεί ένα πολυσυζητημένο θέμα. Οι παρασκευαστές φαρμάκων πρέπει να αποδείξουν ότι ένα καινούργιο φάρμακο είναι αποτελεσματικό και ασφαλές μέσα από αξιόπιστες πληροφορίες βασισμένες σε καλά αποδεδειγμένες έρευνες.

Δυστυχώς οι παρασκευαστές συμπληρωμάτων διατροφής και λιποδιαλυτών δε δεσμεύονται από τους ίδιους κανόνες και δεν ακολουθούν τα ίδια υψηλά κριτήρια με αποτέλεσμα να μην είναι πάντοτε σίγουρο ότι το προϊόν περιέχει ακριβώς αυτό που δηλώνει η ετικέτα αλλά και το ότι είναι ασφαλές.

Πως λειτουργούν τα λιποδιαλυτικά;

Υποτίθεται ότι μπορούν να σε βοηθήσουν να αυξήσεις τον μεταβολικό σου ρυθμό και να σου κόψουν την όρεξη. Τα συμπληρώματα αυτά περιέχουν ουσίες που διεγείρουν το κεντρικό νευρικό σύστημα. Αυτός άλλωστε είναι ο κύριος τρόπος με τον οποίο λειτουργούν. Είναι γνωστά και ως θερμογενετικά. Όσο μεγαλύτερη είναι η θερμογένεση τόσο μικρότερη είναι και η αποθήκευση λίπους.

Αξίζει να αναφέρουμε ότι η αρχή της θερμογένεσης βασίζεται στην υπόθεση του Flatt (Flatt hypothesis), που υποστηρίζει ότι οι πρωτεΐνες έχουν το προβάδισμα στις θερμογενετικές ιδιότητες και ακολουθεί ο υδατάνθρακας. Δυστυχώς το λίπος έχει και την μικρότερη θερμογενετική δράση.

Το συμπέρασμα του Flatt και όλων των ερευνητών που ακολούθησαν για την επιβεβαίωση αυτής της θεωρίας ήταν μια διατροφή πλούσια σε πρωτεΐνες (όχι απαραίτητα ζωικής προέλευσης γιατί δεν θέλουμε να φορτώνουμε το σώμα μας με κορεσμένα λιπαρά), μεσαία σε υδατάνθρακες που να προκαλούν ένα ικανοποιητικό αίσθημα κορεσμού (ψωμί, δημητριακά ολικής αλέσεως, μακαρόνια) και χαμηλή σε λίπος.

Είναι τα λιποδιαλυτικά επικίνδυνα;

Τα σκευάσματα λιποδιαλυτών, που περιέχουν ουσίες όπως εφεδρίνη, ιοχινμβίνη,συνεφρίνη η αλλιώς εκχύλισμα bitter orange και άλλα “φυσικά εκχυλίσματα”, σε ένα μεγάλο ποσοστό δεν έχει επιβεβαιωθεί με αυστηρά επιστημονικά κριτήρια ότι έχουν μια συγκεκριμένη δράση ούτε έχουν υποβληθεί σε αυστηρό έλεγχο, με αποτέλεσμα να περιέχουν μεγαλύτερες ή μικρότερες ποσότητες από αυτές που αναφέρονται.

Καλό είναι όταν έρευνες σχετικά με λιποδιαλυτές δημοσιεύονται σε έντυπα ή στο διαδίκτυο να ελέγχεται από που έχουν χρηματοδοτηθεί.

Επίσης όλοι γνωρίζουμε ότι σχεδόν όλες οι ουσίες “φιλτράρονται” στα νεφρά. Θα εμπιστευόσασταν ένα σκεύασμα αγνώστου προελεύσεως να “καταβάλει” το σώμα σας που μπορεί μακροπρόθεσμα να προκαλέσει πρόβλημα υγείας μη αναστρέψιμο;

Ειδικά άτομα με αυτοάνοσα νοσήματα όπως HIV, καρκίνο, νεφροπάθεια, θυρεοειδή αλλά και καρδιαγγειακά νοσήματα χρειάζεται να ζητούν τη γνώμη γιατρού ή διαιτολόγου με ανάλογη εξειδίκευση πριν προχωρήσουν στην κατανάλωση τέτοιων ουσιών.

Υπάρχουν φυσικές λιποδιαλυτικές ουσίες και τρόφιμα;

Κατά καιρούς έχουν προωθηθεί δίαιτες με “λιποδιαλυτική” δράση. Η πιο γνωστή είναι η δίαιτα με grapefruit, που συνιστά 1/2 grapefruit πριν κάθε γεύμα συνδυαστικά με άλλους διατροφικούς αποκλεισμούς. Επίσης άλλα τρόφιμα στα οποία έχουν αποδοθεί λιποδιαλυτικές ιδιότητες είναι το πράσινο τσάι, το λευκό φασόλι, καυτερά μπαχαρικά κλπ.

Πολλά από αυτά τα τρόφιμα έχουν φλαβονοειδή με ισχυρή αντιοξειδωτική δράση και φυτικές ίνες που προσφέρουν ένα ικανοποιητικό αίσθημα κορεσμού και μας αποτρέπουν από το τσιμπολόγημα ενώ έχουν και διουρητική δράση. Δυστυχώς όχι λιποδιαλυτική δράση μιας και η διαδικασία της λιπογένεσης και λιπόλυσης είναι μια πολύπλοκη διαδικασία με πολλές ενδοορμονικές διεργασίες που θα πρέπει να συνεχίσει να διερευνάται κυρίως από επιστήμονες και όχι από εταιρίες και παρασκευαστές.

Δέσποινα Μαρσέλου

Διαιτολόγος-Διατροφολόγος

Ειδίκευση στην κλινική διατροφή και ανοσολογία

[email protected]