Ποια παγίδα κρύβουν τα νεότερα φάρμακα για το αδυνάτισμα

Τα νέα φάρμακα για την απώλεια βάρους που καταστέλλουν την όρεξη και μειώνουν την επιθυμία για φαγητό, μπορεί να είναι αρκετά αποτελεσματικά στο να βοηθήσουν τους ανθρώπους να χάσουν κιλά.

Ωστόσο, παρά την αποτελεσματικότητα των φαρμάκων καθόλη τη διάρκεια της λήψης τους, οι μισοί από τους χρήστες σταματούν την αγωγή τους μέσα στον πρώτο χρόνο, όπως δείχνουν οι μελέτες, λόγω του κόστους, των παρενεργειών ή για άλλους λόγους.

Στη συνέχεια, τα κιλά σχεδόν πάντα επιστρέφουν και το βάρος που επανακτούν οι άνθρωποι που τα έχασαν, τείνει να είναι σχεδόν αποκλειστικά λίπος, με ελάχιστη μυϊκή μάζα.

Αυτό συμβαίνει επειδή συχνά είναι μεταβολικά λιγότερο υγιείς, σε σύγκριση με την περίοδο πριν αρχίσουν τα φάρμακα, όπως υπογραμμίζει η Washington Post.

Αλλά μια σημαντική, νέα, μακροχρόνια μελέτη σε άτομα που χρησιμοποίησαν και στη συνέχεια εγκατέλειψαν ένα από τα φάρμακα για την απώλεια βάρους, υποδηλώνει ότι μπορεί να υπάρχει ένας απλός, σχετικά εύκολος τρόπος για να αποτρέψετε την επαναπρόσληψη του ανθυγιεινού βάρους μετά τη διακοπή των φαρμάκων: η άσκηση.

Στη μελέτη, τα άτομα που γυμνάζονταν και παράλληλα λάμβαναν φάρμακο απώλειας βάρους, διατήρησαν κατά πολύ περισσότερο το χαμηλό βάρος τους μετά τη διακοπή του φαρμάκου, σε σύγκριση με όσου δεν γυμνάζονταν.

«Τα αποτελέσματα δείχνουν έντονα ότι οι άνθρωποι που χρησιμοποιούν τα φάρμακα μπορεί να είναι σε θέση να διατηρήσουν ένα υγιές βάρος ακόμη και μετά τη διακοπή του φαρμάκου. Αλλά πρέπει να κάνουν γυμναστική», αναφέρει η Signe Sοrensen Torekov, καθηγήτρια Βιοϊατρικών Επιστημών στο Πανεπιστήμιο της Κοπεγχάγης στη Δανία και επικεφαλής της νέας μελέτης.

Η παγίδα των φαρμάκων αδυνατίσματος στη μακροχρόνια απώλεια βάρους

Οι περισσότεροι ειδικοί σε θέματα παχυσαρκίας συμφωνούν ότι το ιερό δισκοπότηρο της υγιούς, μακροχρόνιας απώλειας βάρους είναι η διατήρησή του.

Η απώλεια κιλών είναι δυνατή για πολλούς ανθρώπους βραχυπρόθεσμα και χωρίς φαρμακευτική βοήθεια, όμως, η διατήρηση του χαμηλού βάρους μπορεί να φαίνεται σχεδόν αδύνατη.

Το ίδιο συμβαίνει και με τη νέα κατηγορία φαρμάκων GLP-1 για τον διαβήτη ή την απώλεια βάρους, καθώς όπως φαίνεται βοηθούν τους ανθρώπους να χάσουν εύκολα και γρήγορα βάρος, αλλά αν σταματήσουν τη λήψη του φαρμάκου, τα κιλά συνήθως επιστρέφουν σχεδόν το ίδιο γρήγορα.

Η Torekov και οι συνεργάτες της έτρεξαν μια πολυετή μελέτη για να αποκαλύψουν αν ισχύει αυτό για όλους.

Ξεκίνησαν με 195 Δανούς ενήλικες με παχυσαρκία αλλά χωρίς άλλες σοβαρές ασθένειες.

Στο πλαίσιο της μελέτης, τους έβαλαν σε μια δίαιτα εξαιρετικά χαμηλών θερμίδων, υπό την επίβλεψη των επιστημόνων, με στόχο να χάσουν γρήγορα περίπου 30 κιλά.

Δεδομένου ότι επρόκειτο για μια μελέτη διατήρησης του βάρους, οι επιστήμονες ήθελαν να χάσουν γρήγορα τα κιλά και στη συνέχεια να περάσουν στη φάση της συντήρησης.

Για τη φάση αυτή, οι ερευνητές ανέθεσαν σε ορισμένους από τους εθελοντές να αρχίσουν να παίρνουν το φάρμακο με τη δραστική ουσία λιραγλουτίδη, ώστε να διαπιστώσουν αν το φάρμακο θα τους βοηθούσε να διατηρήσουν ή ακόμη και να αυξήσουν την απώλεια βάρους τους κατά τη διάρκεια της δίαιτας.

Παράλληλα, μια άλλη ομάδα εθελοντών ξεκίνησε το ίδιο φάρμακο, αλλά και ένα πρόγραμμα άσκησης δύο φορές την εβδομάδα, με ημίωρα ομαδικά μαθήματα spinning και 15 λεπτά υψηλής έντασης προπόνησης αντίστασης για όλο το σώμα, μαζί με δύο φορές τζόκινγκ στο σπίτι ή παρόμοιες προπονήσεις.

Η άσκηση ήταν ως επί το πλείστον έντονη, δηλαδή αρκετά επίπονη, ώστε οι άνθρωποι μόλις και μετά βίας μπορούσαν να μιλήσουν ενώ γυμνάζονταν.

Επίσης, υπήρχε και η ομάδα ελέγχου, στην οποία οι συμμετέχοντες δεν έκαναν γυμναστική και έλαβαν εικονικό φάρμακο, αντί για λιραγλουτίδη.

Μετά από ένα έτος, σχεδόν όλοι όσοι έλαβαν το φάρμακο είχαν διατηρήσει χαμηλό σωματικό βάρος ή είχαν χάσει περισσότερα κιλά.

Όμως οι συμμετέχοντες στην ομάδα που συνδύαζαν το φάρμακο με την άσκηση, είχαν χάσει τα περισσότερα κιλά.

Συγκεκριμένα, είχαν χάσει περίπου έξι κιλά περισσότερα από εκείνους που έπαιρναν μόνο το φάρμακο, και περισσότερα από αυτά τα κιλά αποτελούνταν από λίπος, αντί για μυς.

Τι συνέβη όταν σταμάτησαν το φάρμακο

Οι ερευνητές δημοσίευσαν τα αποτελέσματα αυτά το 2021 στην επιστημονική επιθεώρηση New England Journal of Medicine.

Στη συνέχεια, άρχισαν την πιο αποκαλυπτική πτυχή της μελέτης τους…

Σταμάτησαν τα φάρμακα και τις συνεδρίες άσκησης για όλους, αφήνοντας τους ανθρώπους να διατηρήσουν, ή να επανακτήσουν, την απώλεια βάρους τους εντελώς μόνοι τους.

Αφού πέρασε ένας χρόνος, οι ερευνητές κάλεσαν όλους τους εθελοντές πίσω στο εργαστήριο.

Από αυτούς οι 109 επέστρεψαν και οι ερευνητές έλεγξαν το σωματικό τους βάρος, τη σύνθεση του σώματος για την αναλογία λίπους μυών και τις τρέχουσες συνήθειες άσκησης.

Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι όσοι είχαν λάβει το φάρμακο για την απώλεια βάρους και δεν έκαναν γυμναστική, επανέκτησαν περίπου το 70% ή και περισσότερο από όλο το βάρος που είχαν χάσει από την αρχή της μελέτης.

Τα περισσότερα από αυτά τα επανακτηθέντα κιλά ήταν με τη μορφή λίπους και όχι μυών, οπότε κατέληξαν με σχετικά υψηλότερα ποσοστά σωματικού λίπους από ό,τι πριν από την έναρξη του φαρμάκου.

Είχαν πάρει βάρος με ανθυγιεινό τρόπο

Όμως εκείνοι που είχαν ασκηθεί ενώ έπαιρναν το φάρμακο, είχαν διατηρήσει σημαντικά μεγαλύτερο μέρος της απώλειας βάρους τους κατά τη διάρκεια αυτής της φάσης.

Πολλοί παρέμειναν τουλάχιστον 10% ελαφρύτεροι από ό,τι κατά την έναρξη της μελέτης, και τουλάχιστον ένα μέρος του βάρους που είχαν ανακτήσει ήταν μυϊκό, αφήνοντάς τους με πιο υγιή σύνθεση σώματος από τις άλλες ομάδες.

Άσκηση μόνο δύο ώρες την εβδομάδα

Είναι εύκολο να καταλάβει κανείς γιατί όσοι ασκούνταν έπαιρναν λιγότερα κιλά μετά τη διακοπή του φαρμάκου, δήλωσε η Torekov.

«Διότι εξακολουθούσαν να ασκούνται», δηλώνει, ακόμη και χωρίς επίβλεψη ή σπρώξιμο από τους επιστήμονες.

Σύμφωνα με τα ερωτηματολόγια και τους ανιχνευτές δραστηριότητας, οι συμμετέχοντες αυτής της ομάδας συνέχισαν γενικά να γυμνάζονται για αρκετές ώρες την εβδομάδα, εθελοντικά.

Τα ευρήματα αυτά υποδηλώνουν ότι «περίπου δύο ώρες την εβδομάδα έντονης άσκησης, μπορεί να είναι ένας καλός στόχος για την αποτροπή της επαναπρόσληψης βάρους μετά τη διακοπή ενός φαρμάκου απώλειας βάρους», συμπλήρωσε η ίδια.

Μάλιστα, ο συνδυασμός αερόβιας άσκησης και άσκησης με αντιστάσεις είναι πιθανώς ο καλύτερος.

Συνολικά, τα αποτελέσματα της συγκεκριμένης μελέτης συνηγορούν υπέρ «της σημασίας της προσθήκης άσκησης σε μια αγωγή που περιλαμβάνει ένα φάρμακο GLP-1», δήλωσε ο Daniel Drucker, ειδικός σε θέματα διαβήτη και ανώτερος ερευνητής στο Ερευνητικό Ινστιτούτο Lunenfeld-Tanenbaum στο Τορόντο, η έρευνα του οποίου βοήθησε να ανοίξει ο δρόμος για τα φάρμακα GLP-1.