Πόσο πληρώνουμε για την υγεία στην Ελλάδα

Όσο και αν βάζουν πλάτη οι υγειονομικοί στα δημόσια νοσοκομεία, όσο και αν έχει αυξηθεί η επιστροφή (clawback) της φαρμακευτικής δαπάνης από τη φαρμακοβιομηχανία, στο Εθνικό Σύστημα Υγείας (ΕΣΥ) είναι ξεκάθαρο ότι παρά την υποχρεωτική ασφάλιση, η κατάσταση για τους ασθενείς είναι δυσβάσταχτη, καθώς το κράτος παρέχει «ψίχουλα» για την υγεία τους.

Όπως αποκαλύπτουν τα δεδομένα της Ευρωπαϊκής Στατιστικής Αρχής (Eurostat) για το 2022, η Ελλάδα με 8,5% του Ακαθάριστου Εθνικού Προϊόντος (ΑΕΠ) βρίσκεται στη 16^η θέση των χωρών της ΕΕ και 10 θέσεις κάτω από τον μέσο όρο που διαμορφώνεται στο 10,4%.

Την ίδια στιγμή, ενώ στη χώρα μας δαπανήθηκαν μόλις 1.682,82 ευρώ για κάθε πολίτη, το μέσο ποσοστό στην EE διαμορφώνεται στα 3.684,55 ευρώ, δηλαδή μόλις 54,33% λιγότερο.

Ποσοστό του ΑΕΠ σε δαπάνες υγείας σύμφωνα με τη Eurostat

1. Γερμανία 12,6%
2. Γαλλία 11,9%
3. Αυστρία 12,2%
4. Βέλγιο 12,8%
5. Σουηδία 10,7%
6. Πορτογαλία 10,5%

Μέσος όρος ΕΕ 10,4%

7. Ολλανδία 10,1%
8. Ισπανία 9,7%
9. Φινλανδία 9,7%
10. Σλοβενία 9,6%
11. Δανία 9,5%
12. Μάλτα 9,5%
13. Ιταλία 8,9%
14. Κύπρος 8,9%
15. Τσεχία 8,8%
16. Ελλάδα 8,5%
17. Βουλγαρία 7,7%
18. Σλοβακία 7,7%
19. Λετονία 7,6%
20. Κροατία 7,2%
21. Λιθουανία 7,2%
22. Εσθονία 7%
23. Ουγγαρία 6,7%
24. Ιρλανδία 6,1%
25. Ρουμανία 5,8%
26. Λουξεμβούργο 5,5%

Η υψηλότερη μέση δαπάνη καταγράφηκε στο Λουξεμβούργο με 6.590 ευρώ ανά κάτοικο, ακολουθούμενη από αυτή της Δανίας με 6.110 ευρώ και την Ιρλανδία με 5.998 ευρώ ανά κάτοικο.

Στον αντίποδα με τις χαμηλότερες δαπάνες που καταγράφηκαν βρίσκονται η Ρουμανία (858 ευρώ), η Βουλγαρία (990 ευρώ) και η Πολωνία (1.137 ευρώ).

Σύμφωνα με τη Eurostat, το 2022 οι δαπάνες για την υγειονομική περίθαλψη αυξήθηκαν σε όλες τις χώρες της ΕΕ από το 2014.

Η Λετονία (140,5%), η Λιθουανία (125,6%) και η Ρουμανία (123,1%), η οποία σημειώνεται ότι έκανε τις μεγαλύτερες αυξήσεις στην Ευρώπη στο ιατρικό προσωπικό τα τελευταία χρόνια, κατέγραψαν τις υψηλότερες σχετικές αυξήσεις σε σύγκριση με το 2014.

Μόνο 6 χώρες της ΕΕ ανέφεραν χαμηλότερη αναλογία των δαπανών στην υγειονομική περίθαλψη προς το ΑΕΠ το 2022 σε σύγκριση με το 2014.

Οι μεγαλύτερες μειώσεις αναφέρθηκαν στην Ιρλανδία (μείωση κατά 3,4 ποσοστιαίες μονάδες), τη Δανία (-0,8 ποσοστιαίες μονάδες) και την Ολλανδία (-0,5 ποσοστιαίες μονάδες), ωστόσο, αυτές οι χώρες ήδη είχαν υψηλή υγειονομική δαπάνη.

Έξαρση της ιδιωτικής δαπάνης υγείας στην Ελλάδα

Σύμφωνα με τον Γιάννη Υφαντόπουλο, καθηγητή Οικονομικών της Υγείας και Κοινωνικής Πολιτικής, του τμήματος Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης του ΕΚΠΑ και Ακαδημαϊκό Συντονιστή της ειδίκευσης Διοίκηση Υπηρεσιών Υγείας στο University of Athens MBA «εξετάζοντας την διαχρονική εξέλιξη των δημοσίων δαπανών υγείας στην Ελλάδα για την τελευτά δεκαετία, σε σύγκριση με τον μέσο όρο της ΕΕ-27, παρατηρούμε μια προκλητική μείωση στην Ελλάδα, κατά 26%, έναντι αύξησης κατά 20% στις ΕΕ-27».
Έξαρση των ιδιωτικών δαπανών

Σύμφωνα με έρευνα του κυρίου Υφαντόπουλου, εξετάζοντας περαιτέρω το πρότυπο χρηματοδότησης του τομέα της υγείας στην Ελλάδα, παρατηρούμε μια σημαντική συρρίκνωση των δημοσίων δαπανών, με αντίστοιχη έξαρση των ιδιωτικών δαπανών υγείας.

Έτσι, οι Έλληνες πληρώνουν για ιδιωτικές δαπάνες υγείας το 35% ενώ ο μέσος Ευρωπαίος διαθέτει το 15%. Παρατηρείται διαχρονικά μια συνεχής απόκλιση από τον μέσο όρο της ΕΕ-27 σε βάρος των Ελλήνων.

Η μετακύληση αυτής της δαπάνης από τον δημόσιο τομέα στις τσέπες των Ελλήνων πολιτών έφερε ένα επιπλέον δυσβάστακτο βάρος στα ελληνικά νοικοκυριά δημιουργώντας σημαντικές καταστροφικές δαπάνες.

Οι μελέτες του Πανεπιστημίου Αθηνών και του ΙΠΟΚΕ (www.ipoke.gr) έδειξαν ότι οι κύριοι παράγοντες που συμβάλουν στη δημιουργία των καταστροφικών δαπανών είναι: η χαμηλή οικονομική κατάσταση του νοικοκυριού, η παρουσία ενός ηλικιωμένου ή ανάπηρου μέλους στο νοικοκυριό και η παρουσία ενός τουλάχιστό μέλους με χρόνια ασθένεια.

Επιπλέον, παράγοντες που συμβάλλουν στις καταστροφικές δαπάνες είναι το αυξημένο κόστος των υπηρεσιών υγείας, η χαμηλή ικανότητα πληρωμής και η έλλειψη επαρκούς δημόσιας ασφάλισης υγείας.