Στους πόσους καφέδες πρέπει να σταματάμε;

Πολλά έχουν γραφτεί για τον καφέ. Οι ειδικοί έχουν εξετάσει με ποικίλες μελέτες τις ευεργετικές ιδιότητες του αγαπημένου αυτού ροφήματος, ακόμη και για το λόγο που μας “στέλνει” με τις πρώτες γουλιές στην τουαλέτα.

Ο καφές αποτελεί αγαπημένη -ίσως και απαραίτητη- συνήθεια για εκατομμύρια ανθρώπους σε όλο τον κόσμο. Όμως, τι σημαίνει η κατανάλωσή του για την υγεία; Την απάντηση δίνουν έρευνες, σύμφωνα με τις οποίες, η μέτρια κατανάλωση καφεΐνης μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο  καρδιαγγειακών και μεταβολικών παθήσεων, όπως η καρδιακή νόσος, το εγκεφαλικό επεισόδιο και ο διαβήτης.

Μία μεγάλη μελέτη στο Ηνωμένο Βασίλειο διαπίστωσε ότι όσοι καταναλώνουν καφέ ή τσάι σε μέτριες ποσότητες έχουν χαμηλότερο κίνδυνο εμφάνισης αυτών των παθήσεων. Μια άλλη έρευνα έδειξε ότι η κατανάλωση καφέ το πρωί μπορεί να μειώσει την πιθανότητα καρδιαγγειακής νόσου και πρόωρου θανάτου.

Αυτό δημιουργεί το ερώτημα: πόσος καφές είναι ωφέλιμος και ποιο είναι το όριο της ασφαλούς κατανάλωσης;

Πώς ο καφές ωφελεί την υγεία

Σύμφωνα με τη Δρ. Leana Wen, ιατρό και καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο George Washington, η σχέση του καφέ με τη μακροζωία και τη μείωση του κινδύνου ασθενειών έχει τεκμηριωθεί από πολλές μελέτες.

Ο καφές φαίνεται να περιέχει αντιοξειδωτικές και αντιφλεγμονώδεις ουσίες που πιθανώς συμβάλλουν στη μείωση του κινδύνου ορισμένων μορφών καρκίνου. Επιπλέον, ορισμένες ενώσεις που περιέχει μπορεί να βελτιώνουν τη χρήση της ινσουλίνης από τον οργανισμό και να βοηθούν στη ρύθμιση του σακχάρου στο αίμα.

Παρόλο που οι ακριβείς μηχανισμοί δεν είναι ακόμη πλήρως κατανοητοί, η γενική εικόνα δείχνει ότι η κατανάλωση καφέ σε μέτρια ποσότητα μπορεί να έχει θετικές επιδράσεις στην υγεία.

Οι περισσότερες έρευνες δείχνουν ότι τα οφέλη παρατηρούνται σε άτομα που καταναλώνουν 2 έως 4 φλιτζάνια καφέ την ημέρα. Στη μελέτη του 2024 στο Ηνωμένο Βασίλειο, όσοι έπιναν τρία φλιτζάνια ημερησίως είχαν 48% μικρότερο κίνδυνο ανάπτυξης καρδιομεταβολικών παθήσεων σε σύγκριση με όσους έπιναν ελάχιστο ή καθόλου καφέ.

Άλλη έρευνα έδειξε ότι όσοι κατανάλωναν 2-3 φλιτζάνια ημερησίως είχαν χαμηλότερο κίνδυνο πρόωρου θανάτου, ενώ ο αλεσμένος καφές παρείχε το μεγαλύτερο όφελος σε σχέση με τον στιγμιαίο.

Πότε η καφεΐνη γίνεται επικίνδυνη;

Στην αντίπερα όχθη, όπως γράφει το CNN, η υπερβολική κατανάλωση καφεΐνης μπορεί να προκαλέσει ορισμένα προβλήματα, όπως ταχυπαλμία, άγχος, ανησυχία και διαταραχές στον ύπνο. Ο Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων των ΗΠΑ (FDA) ορίζει ως ασφαλές όριο τα 400mg καφεΐνης την ημέρα, ποσότητα που αντιστοιχεί σε περίπου τέσσερα φλιτζάνια καφέ των 240ml.

Αν και πολλοί είναι εκείνοι που κάνουν… υπερκατανάλωση, χωρίς να παρουσιάσουν προβλήματα, όσοι αντιμετωπίζουν δυσκολίες στον ύπνο ή και ευαισθησία στην καφεΐνη, θα πρέπει να είναι προσεκτικοί στην κατανάλωσή της.

Ορισμένες ομάδες ανθρώπων πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικές με την κατανάλωση καφεΐνης. Τα παιδιά κάτω των 12 ετών δεν πρέπει να την καταναλώνουν, ενώ οι έφηβοι 12-18 ετών δεν πρέπει να ξεπερνούν τα 100 mg ημερησίως. Οι έγκυες γυναίκες πρέπει να περιορίζουν την πρόσληψη καφεΐνης σε λιγότερο από 200 mg την ημέρα, καθώς μεγαλύτερες ποσότητες μπορεί να συνδέονται με αυξημένο κίνδυνο αποβολής ή πρόωρου τοκετού.

Οι θηλάζουσες μπορούν να καταναλώνουν έως 300 mg ημερησίως χωρίς πρόβλημα. Επιπλέον, άτομα με καρδιακά προβλήματα ή όσοι λαμβάνουν φάρμακα που επηρεάζουν τη μεταβολική διαδικασία της καφεΐνης θα πρέπει να συμβουλεύονται γιατρό.

Τσάι αντί για καφέ;

Εκτός από τον καφέ, και άλλες πηγές περιέχουν καφεΐνη. Ένας μονός εσπρέσο περιέχει περίπου 60-70 mg καφεΐνης, ενώ ένα φλιτζάνι μαύρο τσάι μπορεί να περιέχει από 40 έως 90 mg. Τα πράσινα και λευκά τσάγια έχουν μικρότερη ποσότητα, ενώ τα αναψυκτικά και τα ενεργειακά ποτά ποικίλουν σε περιεκτικότητα. Τα τελευταία, μάλιστα, μπορεί να περιέχουν έως και 300 mg καφεΐνης ανά μερίδα, συχνά συνοδευόμενα από μεγάλες ποσότητες ζάχαρης και άλλων ουσιών που δεν ωφελούν την υγεία.

Για όσους δεν πίνουν καφέ, υπάρχουν παρόμοια οφέλη από την κατανάλωση τσαγιού, το οποίο επίσης έχει συσχετιστεί με μειωμένο κίνδυνο θνησιμότητας και διάφορων ασθενειών. Ωστόσο, τα ενεργειακά ποτά και τα αναψυκτικά δεν προσφέρουν αντίστοιχα οφέλη, καθώς περιέχουν πρόσθετα σάκχαρα και χημικές ουσίες που μπορεί να επιβαρύνουν την υγεία.

Η μέτρια κατανάλωση καφέ μπορεί να έχει θετικά αποτελέσματα στην υγεία, αλλά δεν είναι απαραίτητη για όλους. Όσοι τον καταναλώνουν φαίνεται πως αποκομίζουν κάποια οφέλη, αρκεί να μην υπερβαίνουν τα όρια της ασφαλούς κατανάλωσης και να λαμβάνουν υπόψη τις ιδιαίτερες ανάγκες του οργανισμού τους.