Τεράστιο επίτευγμα: “Έφτιαξαν” ήπαρ σε εργαστηριακό “σώμα” για να είναι υγιές και το μεταμόσχευσαν μετά από τρεις μέρες

Ανθρώπινο ήπαρ που είχε διατηρηθεί επί τρεις μέρες έξω από το σώμα με χρήση ενός νέου ειδικού μηχανήματος, μεταμοσχεύθηκε για πρώτη φορά σε καρκινοπαθή ασθενή, ο οποίος έχει παραμείνει υγιής από τη μεταμόσχευση και μετά.

Συγκεκριμένα, η επιτυχημένη μεταμόσχευση πραγματοποιήθηκε σε 62χρονο καρκινοπαθή ασθενή τον Μάιο του 2021 και ο άνδρας παραμένει υγιής έως σήμερα, ένα έτος μεά την επέμβαση, χωρίς να έχει εμφανίσει σημάδια ηπατικής βλάβης. Πρόκειται για μία περίπτωση που καταγράφεται ως ιστορική καινοτομία στο χώρο της ιατρικής και δίνει ελπίδες για τις μελοντικές μεταμοσχεύσεις.

Η ίδια διεπιστημονική ομάδα Γάλλων και Ελβετών επιστημόνων, είχε δείξει για πρώτη φορά το 2020 ότι χάρη σε αυτή την τεχνολογία είναι δυνατό να διατηρηθεί το ήπαρ εκτός σώματος για αρκετές μέρες, ενώ πλέον έγινε και η πρώτη επιτυχημένη μεταμόσχευση.

Η νέα αυτή τεχνολογία μπορεί να διευρύνει τον αριθμό των διαθέσιμων προς μεταμόσχευση οργάνων ήπατος, κάτι που θα επιτρέψει τον καλύτερο προγραμματισμό των χειρουργικών επεμβάσεων και αναμένεται φυσικά, να σώσει αρκετές ζωές.

Αυτό, γιατί η ζήτηση για ήπαρ για μεταμόσχευση είναι πολύ μεγαλύτερη από τη προσφορά διαθέσιμων οργάνων.

Μέχρι στιγμής η κλινική πρακτική που συνηθίζεται, είναι η αποθήκευση του ήπατος του δότη σε πάγο, για χρονικό διάστημα έως 12 ωρών το περισσότερο, γεγονός που περιορίζει τον αριθμό των μοσχευμάτων τα οποία μπορεί να είναι κατάλληλα για έναν λήπτη. Ο ασθενής που επιλέχθηκε με τη συγκατάθεσή του, μπόρεσε να φύγει από το νοσοκομείο λίγες μέρες μετά τη μεταμόσχευση και τώρα είναι καλά. “Είμαι πολύ ευγνώμων για το όργανο που έλαβα και για την όλη διαδικασία. Λόγω του ταχέως εξελισσόμενου όγκου μου, είχα λίγες πιθανότητες να πάρω ήπαρ από τη λίστα αναμονής μέσα σε εύλογο χρονικό διάστημα”, πρόσθεσε ο ίδιος.

Το μηχάνημα που μπορεί να μιμηθεί το ανθρώπινο σώμα

Οι ερευνητές της ομάδας Liver4Life (Ήπαρ για Ζωή) που ξεκίνησε το έργο της το 2015, με επικεφαλής τον καθηγητή Pierre-Alain Clavien, διευθυντή του Τμήματος Χειρουργικής και Μεταμοσχεύσεων του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου της Ζυρίχης, έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό βιοτεχνολογίας “Nature Biotechnology”. Απέδειξαν ότι είναι δυνατή η διατήρηση ενός ανθρώπινου ήπατος επί τρεις μέρες με τη βοήθεια ενός μηχανήματος που επιτελεί μια νέα τεχνική (“ex situ normothermic perfusion”), κατά την οποία το όργανο, όσο βρίσκεται εκτός του σώματος, τροφοδοτείται με ένα υποκατάστατο του αίματος στη φυσική θερμοκρασία του σώματος.

Ο καθηγητής Μακρομοριακής Μηχανικής Mark Tibbitt ανέφερε από τη δική του μεριά πως η “διεπιστημονική προσέγγιση για την επίλυση πολύπλοκων βιοϊατρικών προκλήσεων είναι το μέλλον της ιατρικής. Αυτό θα μας επιτρέψει να χρησιμοποιήσουμε νέα ευρήματα ακόμη πιο γρήγορα για τη θεραπεία ασθενών”.

Το εν λόγω μηχάνημα μιμείται το ανθρώπινο σώμα στον καλύτερο δυνατό βαθμό, προκειμένου να παράσχει στο προς μεταμόσχευση ήπαρ ιδανικές συνθήκες για τη διατήρηση του.

Μια αντλία λειτουργεί ως υποκατάστατο της καρδιάς, μια συσκευή παραγωγής οξυγόνου αντικαθιστά τους πνεύμονες και μια μονάδα αιμοκάθαρσης επιτελεί τις λειτουργίες των νεφρών.

Επιπλέον, η προσθήκη κατάλληλων ορμονών και θρεπτικών ουσιών αντικαθιστά τις λειτουργίες του εντέρου και του παγκρέατος. Ακόμη, το μηχάνημα κινεί το ήπαρ στον ρυθμό της ανθρώπινης αναπνοής, κατ’ αναλογία του διαφράγματος στο ανθρώπινο σώμα.

Προοπτικές που σώζουν ζωές

Το προς μεταμόσχευση ήπαρ “ενδυναμώθηκε” επίσης στο συγκεκριμένο μηχάνημα με διάφορα φάρμακα. Είναι αξιοσημείωτο, και ίσως το πιο σημαντικό, πως με αυτό τον τρόπο κατέστη δυνατή η “μεταμόρφωση” του ήπατος σε κατάλληλο όργανο, παρόλο που αρχικά δεν είχε εγκριθεί για μεταμόσχευση λόγω της κακής ποιότητας του.

Η παραμονή του οργάνου στο μηχάνημα επέτρεψε τη χορήγηση σε αυτό αντιβιοτικών, ορμονών και ουσιών βελτίωσης του μεταβολισμού του.

Επιπροσθέτως, η παραμονή εκτός σώματος για μέρες επιτρέπει στους γιατρούς να πραγματοποιήσουν στο ήπαρ διάφορες εργαστηριακές και ιστολογικές εξετάσεις χωρίς να υπάρχει πίεση χρόνου. Μάλιστα, εκτιμάται πως με αυτό τον τρόπο θα μπορεί να αφαιρεθεί το τμήμα του ήπατος που δεν έχει προσβληθεί από καρκίνο, να παραμείνει εκτός σώματος για ένα χρονικό διάστημα που θα χρειαστεί για να “αναγεννηθεί” και να δυναμώσει, και εν συνεχεία να γίνει επαναμεταμόσχευση του αναγεννημένου ήπατος στον ίδιο ασθενή. Πρακτικά, κάπως έτσι θα αποφευχθεί και η δια βίου ανοσοκαταστολή και οι παρενέργειές της.

Στόχος είναι τώρα το διάστημα παραμονής να παραταθεί στις πέντε ημέρες εκτός σώματος του ασθενούς.

Σε μια δεύτερη προσέγγιση, ασθενής που βρίσκονται σε τελικό στάδιο ασθένειας, με το όργανο που έχει προσβληθεί να έχει καταστραφεί, θα έχουν περισσότερες ελπίδες για μεταμόσχευση οργάνου το οποίο μπορεί να μην είναι ιδανικό, αλλά θα μπορεί να βελτιστοποιηθεί σε εργαστηριακό περιβάλλον. Ταυτόχρονα η διεπιστημονική ομάδα συνεργάζεται για την ανάπτυξη περισσότερων μηχανών που θα μπορούν να μιμούνται το ανθρώπινο σώμα και να διατηρούν σε ιδανικές συνθήκες τα ανθρώπινα όργανα.

Δείτε παρακάτω τη δημοσίευση του Wyss Zurich project που έχει αναλάβει τη τεχνολογική τελειοποίηση του όλου συστήματος:

Ακολουθήστε το News247.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις