Τι κάνει η Ε.Ε. για τα εκατομμύρια καρκινοπαθών

Σύμφωνα με επίσημα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, κάθε χρόνο, 2,6 εκατομμύρια άτομα διαγιγνώσκονται με καρκίνο. Η νόσος προκαλεί τον θάνατο 1,2 εκατομμυρίων ατόμων, αποτελώντας τη δεύτερη αιτία θανάτου στις χώρες της ΕΕ μετά τις καρδιαγγειακές νόσους, με το 25% των συνολικών κρουσμάτων να βρίσκονται εντός ευρωπαϊκού εδάφους.

Μόνο το 2020, σχεδόν 3 εκατ. άνθρωποι διαγνώστηκαν με καρκίνο και 1,274 εκατ. άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους από καρκίνο στην ΕΕ.

Σχεδόν το 75% όλων των διαγνώσεων καρκίνου στην ΕΕ αφορά άτομα ηλικίας 60 ετών και άνω.

Σύμφωνα με πρόσφατη έκθεση της ANSA, ο καρκίνος στην Ευρώπη επηρεάζει 23,7 εκατομμύρια άτομα (12,8 εκατομμύρια γυναίκες και 10,9 εκατομμύρια άνδρες) και παρουσιάζει ρυθμό αύξησης 3,5% ετησίως.

Ωστόσο, σήμερα, το 40% των περιπτώσεων καρκίνου στην ΕΕ μπορεί να προληφθεί έγκαιρα και υπολογίζεται ότι υπάρχουν 12 εκατ. επιζώντες, ενώ οι καινοτόμες θεραπείες και η καλύτερη πρόσβαση σε υγειονομική περίθαλψη έχουν επεκτείνει το προσδόκιμο ζωής των καρκινοπαθών. Παράλληλα, σύμφωνα με ορισμένες μελέτες, η τεχνολογία mRNA πίσω από ορισμένα από τα εμβόλια για τον κορονοϊό μπορεί να αποδειχθεί αποτελεσματική σε μελλοντικά φάρμακα κατά του καρκίνου.

Στην κορυφή των προτεραιοτήτων της Ε.Ε.

Ο καρκίνος είναι μία από τις βασικές προτεραιότητες της Ε.Ε. στον τομέα της υγείας. Το ευρωπαϊκό σχέδιο για την καταπολέμηση του καρκίνου, που παρουσιάστηκε τον Φεβρουάριο του 2021, αποτελεί την απάντηση της ΕΕ στις ολοένα και μεγαλύτερες προκλήσεις καθώς και στις εξελίξεις στον τομέα αντιμετώπισης του καρκίνου.

Η ΕΕ επενδύει σε διάφορες δράσεις, όπως ερευνητικά έργα, κλινικές δοκιμές, προγράμματα κατάρτισης και άλλες δραστηριότητες που έχουν ως στόχο την καταπολέμηση του καρκίνου. Παράλληλα, στηρίζει τις προσπάθειες των κρατών-μελών, ενισχύοντας τη συνεργασία και την ανταλλαγή πληροφοριών, θεσπίζοντας νόμους για την αντιμετώπιση παραγόντων κινδύνου (όπως το κάπνισμα, οι καρκινογόνες ουσίες και τα φυτοφάρμακα) και διοργανώνοντας εκστρατείες για την ευαισθητοποίηση και την ενημέρωση των πολιτών.

Με βάση 10 πρωτοβουλίες και συγκεκριμένες υποστηρικτικές δράσεις, αποτελεί μέρος των προτάσεων της Επιτροπής για μια ισχυρή Ευρωπαϊκή Ένωση Υγείας, με σκοπό την εξασφάλιση μιας ασφαλέστερης, καλύτερα προετοιμασμένης και ανθεκτικότερης ΕΕ.

Το ευρωπαϊκό σχέδιο για την καταπολέμηση του καρκίνου στηρίζει το έργο των κρατών μελών για την πρόληψη του καρκίνου και τη διασφάλιση υψηλής ποιότητας ζωής για τους καρκινοπαθείς, τους επιζώντες ασθενείς, τις οικογένειες και τους φροντιστές τους και διαρθρώνεται γύρω από ορισμένους βασικούς τομείς στους οποίους η ΕΕ μπορεί να προσδώσει μέγιστη αξία:

• πρόληψη
• έγκαιρη ανίχνευση
• διάγνωση και θεραπεία
• ποιότητα ζωής των καρκινοπαθών και των επιζώντων

Πιο αποτελεσματική στρατηγική και ισότιμη πρόσβαση ζητά το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο

Το 2020, το Κοινοβούλιο σύστησε ειδική επιτροπή για την καταπολέμηση του καρκίνου για να αξιολογήσει τις δράσεις της ΕΕ κατά του καρκίνου και να προτείνει τρόπους βελτίωσής τους. Η τελική έκθεση και οι συστάσεις της Επιτροπής υιοθετήθηκαν από το Κοινοβούλιο κατά την ολομέλεια του Φεβρουαρίου 2022, με στόχο να αποκτήσει η ΕΕ μια ολοκληρωμένη και συντονισμένη στρατηγική για την καταπολέμηση του καρκίνου.

Συγκεκριμένα, το ΕΚ ζήτησε την εφαρμογή πρόσθετων μέτρων για την αντιμετώπιση παραγόντων κινδύνου που σχετίζονται με το περιβάλλον, τον τρόπο ζωής και την εργασία, καλύτερη πρόσβαση σε υγειονομική περίθαλψη και κλινικές δοκιμές στο εξωτερικό για τους καρκινοπαθείς, αλλά και πιο αποτελεσματική αντιμετώπιση των ελλείψεων σε αντικαρκινικά φάρμακα.

Εστιάζοντας στην πρόληψη του καρκίνου, οι ευρωβουλευτές ζήτησαν τη λήψη αποτελεσματικών μέτρων πρόληψης, τόσο σε εθνικό επίπεδο όσο και σε επίπεδο ΕΕ, που θα βασίζονται στις συστάσεις ανεξάρτητων επιστημόνων, προτείνοντας μέτρα, όπως η χρηματοδότηση προγραμμάτων για την ενθάρρυνση της διακοπής του καπνίσματος και η προώθηση δράσεων για να μειωθούν και να προληφθούν οι βλαβερές συνέπειες του αλκοόλ, ως μέρος μιας αναθεωρημένης στρατηγικής της ΕΕ για το θέμα.

Παράλληλα, οι ευρωβουλευτές ζήτησαν ισότιμη πρόσβαση στην περίθαλψη καρκινοπαθών στο εξωτερικό, εκφράζοντας την ανησυχία τους για το γεγονός ότι οι ασθενείς εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν δυσκολίες όταν ζητούν υγειονομική περίθαλψη ή όταν επιχειρούν να συμμετάσχουν σε κλινικές δοκιμές σε άλλο κράτος μέλος της ΕΕ, ζητώντας έτσι αναθεώρηση του υφιστάμενου νομικού πλαισίου, προκειμένου να αυξηθεί η κινητικότητα των ασθενών και να βελτιωθεί η πρόσβασή τους σε εξειδικευμένο εξοπλισμό και περίθαλψη. Επιπρόσθετα, ζητήθηκε να θεσπιστεί ενιαίο σύνολο κανόνων για την έγκριση και την επιστροφή εξόδων, όταν οι ασθενείς λαμβάνουν υγειονομική περίθαλψη στο εξωτερικό, συμπεριλαμβάνοντας στους κανόνες το δικαίωμα των ασθενών να ζητούν δεύτερη γνώμη.

Τέλος, το ΕΚ ζήτησε την επέκταση των διαδικασιών κοινής προμήθειας φαρμάκων, ειδικότερα όσον αφορά σπάνια, παιδιατρικά και νέα αντικαρκινικά φάρμακα και θεραπείες, ώστε  να αντιμετωπίζονται οι ελλείψεις και να βελτιωθεί η πρόσβαση σε οικονομικά προσιτές θεραπείες για τον καρκίνο, σε πανευρωπαϊκό επίπεδο. Οι ευρωβουλευτές τόνισαν επίσης την ανάγκη να διευρυνθεί η αλυσίδα εφοδιασμού αντικαρκινικών φαρμάκων, να βελτιωθεί ο έλεγχος για ελλείψεις και να δημιουργηθεί στρατηγικό απόθεμα αντικαρκινικών φαρμάκων κρίσιμης σημασίας.