Τρεις επαναστατικές ιατρικές ανακαλύψεις του 2018: Και είναι και οι τρεις ελληνικές

Η ιατρική ήταν ανέκαθεν και θα είναι και στο μέλλον ένας από τους τομείς, στους οποίους οι Έλληνες επιστήμονες διαπρέπουν. Τη χρονιά που μας αποχαιρετά μάλιστα, υπήρξαν κάποια σπουδαία παραδείγματα Ελλήνων επιστημόνων, που δραστηριοποιούνται στο εξωτερικό εδώ και χρόνια, βλέποντας την ερευνητική τους δράση να παράγει χειροπιαστά αποτελέσματα, ακόμα και σε περιπτώσεις ασθενειών, όπως τον καρκίνο και τη σκλήρυνση κατά πλάκας.

Το έργο τους… μεγαλειώδες και ελπιδοφόρο. Η συμβολή τους στην παγκόσμια ιατρική κοινότητα μέσω της πρόληψης και της θεραπείας σοβαρών ασθενειών ανυπολόγιστη. Οι περιπτώσεις των Ελλήνων που έβαλαν την “υπογραφή” τους σε κάποια από τα μεγαλύτερα ιατρικά επιτεύγματα του 2018 προκαλούν δέος και σεβασμό, για τους άξιους απογόνους του πατέρα της σύγχρονης ιατρικής, του Ιπποκράτη.

Βρέθηκε το “παράθυρο” στον μηχανισμό εξάπλωσης των όγκων

ΤΟ ΑΓΝΩΣΤΟ ΟΡΓΑΝΟ ΠΟΥ ΣΥΝΔΕΕΙ ΟΛΑ ΤΑ ΟΡΓΑΝΑ

Πριν λίγους μήνες, επιστήμονες στις ΗΠΑ, μεταξύ των οποίων και ένας ελληνικής καταγωγής γαστρεντερολόγος, ανακοίνωσαν την ανακάλυψη ενός νέου οργάνου, άγνωστου ως σήμερα, που φαίνεται να παίζει ρόλο σε διάφορες παθήσεις, όπως ο καρκίνος. Το όργανο απαρτίζεται από ένα δίκτυο καναλιών μεταφοράς υγρών μέσα στο σώμα, το οποίο, μεταξύ άλλων -πιθανώς- χρησιμοποιούν και τα καρκινικά κύτταρα για την εξάπλωσή τους.

Οι επιστήμονες με επικεφαλής τον καθηγητή παθολογίας Νιλ Θάιζε της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης και τον Πέτρο Μπενιά της Ιατρικής Σχολής Icahn του Όρους Σινά και του Ιατρικού Κέντρου Mount Sinai Beth Israel της Ν. Υόρκης, έκαναν τυχαία την ανακάλυψη, κατά τη διάρκεια γαστρεντερολογικών ενδοσκοπήσεων ρουτίνας.

Η περαιτέρω ανάλυση των ευρημάτων έφερε στο φως ένα είδος ρευστού, το οποίο μετακινείται μέσω μέσω καναλιών που υπάρχουν παντού στο σώμα. Κάθε ιστός του σώματος περιβάλλεται από ένα δίκτυο τέτοιων καναλιών, τα οποία από κοινού φαίνεται να απαρτίζουν ένα όργανο. Γι’αυτό άλλωστε και οι ίδιοι κάνουν λόγο για μία “λεωφόρο μετακινούμενου υγρού”.

Αναφορές στα επιστημονικά περιοδικά και στα μέσα όπου αναπαρήχθη η είδηση της σπουδαίας ανακάλυψης, αναφέρουν ότι το νέο όργανο περιέχει περίπου το ένα πέμπτο του συνολικού όγκου των υγρών του ανθρωπίνου σώματος.

Οι επιστήμονες του έδωσαν την ονομασία “interstitium” (κάτι σαν “διαμέσιο”). Γιατί όμως έως τώρα ένα τόσο εκτεταμένο όργανο είχε περάσει απαρατήρητο; Επειδή κατά τις συνήθεις διαδικασίες απεικόνισης και επεξεργασίας των ιστών τα κανάλια του εν λόγω οργάνου “στραγγίζουν”, ενώ και οι ίνες του κολλαγόνου που βοηθούν το δίκτυο να αποκτήσει στέρεη δομή, καταρρέουν και αυτές. Έτσι, τα κανάλια φαίνονται σαν το σκληρό τοίχωμα των πυκνών ιστών και όχι ως κανάλια γεμάτα υγρό. Η ανακάλυψή του οργάνου έγινε με τη βοήθεια ενός συνεστιακού ενδομικροσκοπίου λέιζερ, το οποίο “βλέπει” τους ζωντανούς ιστούς. Εκτός όμως από το να περιβάλλουν και πιθανώς να προστατεύουν τους ιστούς, τα κανάλια του οργάνου φαίνεται να διευκολύνουν και τις μεταστάσεις του καρκίνου. Τα καρκινικά κύτταρα μπορούν να εισχωρήσουν σε αυτά τα κανάλια και έτσι άμεσα να βρεθούν μέσα στο λεμφικό σύστημα. “Από τη στιγμή που θα βρεθούν εκεί, είναι σαν να κάνουν νεροτσουλήθρα.

Ήδη οι επιστήμονες μελετούν κατά πόσο η ανάλυση του υγρού μέσα στο νέο όργανο μπορεί να επιτρέψει την πιο έγκαιρη διάγνωση του καρκίνου, ενώ θεωρούν πιθανό ότι το όργανο εμπλέκεται σε άλλα προβλήματα υγείας, όπως τα οιδήματα, οι ηπατοπάθειες και οι φλεγμονώδεις διαταραχές.

Για το άγνωστο έως τώρα όργανο είχε μιλήσει στον News 24/7 στους 88,6 ο Έλληνας γαστρεντερολόγος Πέτρος Μπενιάς, σημειώνοντας πως “αυτό το σύστημα, (δίκτυο εναλλακτικά) συνδέει όλα τα όργανα, συνδέει το δέρμα, το συκώτι, τα πάντα. Φαίνεται τουλάχιστον ότι μέσα σ’ αυτό το σύστημα περνάει υγρό παράλληλα με το αγγειακό σύστημα”.

“Έχουμε αποδείξει μέσα από ανάλυση που κάναμε σε ιστούς από καρκίνο και διάφορα, ότι μέσα σ’ αυτό τον χώρο περνάνε και κύτταρα από καρκίνο” είπε ακόμη ο δρ Μπενιάς και εξέφρασε την ελπίδα ότι μέσω αυτού “ίσως μπορέσουμε να μην κάνουμε χειρουργική επέμβαση στον καρκίνο”. “Ίσως να μπορούμε να τον θεραπεύουμε κάνοντας κάτι απλά μέσα σε αυτό τον χώρο. Κάπως να το μπλοκάρουμε να μην πηγαίνει πιο βαθιά”, πρόσθεσε.

Όσο για το πώς εξηγείται χρονικά η ανακάλυψη, ο έλληνας γαστρεντερολόγος σημειώνει ότι το νέο όργανο, “είναι κάτι που δεν θα το δεις σε μια αξονική ούτε αν ανοίξεις το σώμα”, αλλά “είναι πάρα πολύ μικρό” και “είναι παντού”. “Δηλαδή με το μικροσκόπιο δεν φαινόταν, και επειδή ο ιστός αλλάζει έπρεπε να γίνει ειδική έρευνα με τεχνολογία που μας επιτρέπει να κάνουμε μικροσκοπική ανάλυση τη στιγμή που κάνουμε γαστροσκόπηση. Δηλαδή αυτά γίνονται ζωντανά, βλέπουμε τον ιστό όπως είναι. Βλέπουμε το αίμα να κυκλοφοράει, το υγρό να περνάει από διάφορους χώρους. Εκεί καταλάβαμε τι είναι και πως υπάρχουν στοιχεία μέσα στο στομάχι και σε άλλα σημεία που δεν ταιριάζουν με αυτά που ξέρουμε, τις γνωστές γνώσεις”, συνέχισε.

Ακόμη, ο δρ Μπενιάς είπε ακόμη ότι αυτή η τεχνολογία υπάρχει περίπου οκτώ χρόνια και ότι εργάζονται πάνω σε αυτή την έρευνα τα τελευταία πέντε. Όμως, όπως τόνισε, “είναι αρχή, δεν έχει τελειώσει ακόμα το θέμα”. “Τώρα ξεκινάμε μια συζήτηση με όλη την επιστημονική κοινότητα να καταλάβουμε καλύτερα αυτό τον χώρο, πώς θα μας βοηθήσει να καταλάβουμε καλύτερα διάφορες αρρώστιες, τον καρκίνο. Πιστεύω ότι είναι η αρχή τώρα”.

Ο άτλας του εγκεφάλου από τον διεθνούς φήμης Έλληνα “χαρτογράφο” του

ΣΤΟ ΦΩΣ ΑΓΝΩΣΤΗ ΠΕΡΙΟΧΗ ΤΟΥ ΕΓΚΕΦΑΛΟΥ ΜΕΤΑ ΑΠΟ “ΥΠΟΨΙΕΣ” 30 ΧΡΟΝΩΝ

Ο διεθνούς φήμης “χαρτογράφος” του εγκεφάλου, ο Έλληνας καθηγητής της διασποράς Γιώργος Παξινός, ερευνητής στο Ινστιτούτο Ερευνών Νευροεπιστήμης της Αυστραλίας (Neuroscience Research Australia-NeuRA), ανακάλυψε μια νέα, άγνωστη έως τώρα, περιοχή στον ανθρώπινο εγκέφαλο.

Η περιοχή, την οποία ο Γ. Παξινός ονόμασε “Ενδοσχοινιοειδή Πυρήνα” (Endorestiform Nucleus), βρίσκεται κοντά στο σημείο όπου ενώνεται ο εγκέφαλος με το νωτιαίο μυελό. Συγκεκριμένα, βρίσκεται μέσα στο κάτω παρεγκεφαλιδικό σκέλος, μια περιοχή που ενσωματώνει και συνδυάζει τις αισθητηριακές και τις κινητικές πληροφορίες, προκειμένου να διορθώσει τη στάση του σώματος, την ισορροπία του και τις μικρές επιδέξιες κινήσεις.

Ο ελληνικής καταγωγής επιστήμονας είχε υποπτευθεί την ύπαρξη της εν λόγω εγκεφαλικής περιοχής πριν 30 χρόνια και τώρα μπόρεσε για πρώτη φορά να αποδείξει την ύπαρξή της χάρη στην ύπαρξη καλύτερων πλέον μεθόδων ανίχνευσης και απεικόνισης.

“Δεν υπάρχει τίποτε πιο ευχάριστο για ένα νευροεπιστήμονα από το να εντοπίζει μια έως τώρα άγνωστη περιοχή του ανθρώπινου εγκεφάλου. Στη συγκεκριμένη μάλιστα περίπτωση υπάρχει το ξεχωριστό στοιχείο ότι αυτή η περιοχή είναι απούσα στις μαϊμούδες και στα άλλα ζώα. Πρέπει να υπάρχουν μερικά πράγματα που είναι μοναδικά στον ανθρώπινο εγκέφαλο πέρα από το μεγαλύτερο μέγεθός του και αυτή η περιοχή είναι πιθανώς ένα από αυτά”, δήλωνε με αφορμή την ανακοίνωση της ανακάλυψης ο κ. Παξινός.

“Μένει να προσδιορισθεί η λειτουργία αυτής της νεοανακαλυφθείσας περιοχής του εγκεφάλου. Τώρα που έχει χαρτογραφηθεί, θα είναι δυνατό να μελετηθεί από την ευρύτερη ερευνητική κοινότητα”, πρόσθεσε. Σύμφωνα με τον κ.Παξινό, “το κάτω παρεγκεφαλιδικό σκέλος, που ονομάζεται επίσης σχοινιοειδές σώμα, είναι σαν ένα ποτάμι που μεταφέρει πληροφορίες από το νωτιαίο μυελό και το εγκεφαλικό στέλεχος προς την παρεγκεφαλίδα. Η περιοχή του εγκεφάλου που τώρα ανακαλύφθηκε, είναι μια ομάδα νευρώνων μέσα σε αυτό το σκέλος, εξ ου και το όνομά της “ενδοσχοινιοειδής πυρήνας”.

Οι νευρώνες αυτοί είναι σαν ένα νησί μέσα στο ποτάμι, έτσι αυτός ο πυρήνας βρίσκεται σε προνομιούχα θέση για να λαμβάνει εισροές από το νωτιαίο μυελό. Το κάτω παρεγκεφαλιδικό σκέλος είναι μια μεγάλη δέσμη νευραξόνων και ο ενδοσχοινιοειδής πυρήνας είναι μια ομάδα νευρώνων ενσωματωμένη μέσα σε αυτή τη δέσμη. Η περιοχή αυτού του εγκεφάλου ‘με κοιτάζει’ εδώ και χρόνια που μελετώ τον εγκέφαλο, στην πραγματικότητα είναι σαν εκείνη να με ανακάλυψε και όχι εγώ αυτή!” Όσον αφορά τη λειτουργία της, ο κ. Παξινός δήλωσε, ότι “μόνο υποθέσεις θα μπορούσα να κάνω με βάση τη θέση της, πιθανώς βοηθά στον έλεγχο των επιδέξιων κινήσεων, όπως στο παίξιμο ενός μουσικού οργάνου. Δεν μπορώ να φαντασθώ έναν χιμπατζή να παίζει στο μπουζούκι τις ‘Περασμένες μου αγάπες’, ένα τραγούδι πολύ απαιτητικό για το μπουζούκι, με τον ίδιο επιδέξιο τρόπο ενός ανθρώπου, όσο κι αν ο χιμπατζής αγαπούσε τη μουσική!”

Η ανακάλυψη νέων περιοχών του εγκεφάλου βοηθά τους επιστήμονες να κατανοήσουν καλύτερα τις ασθένειες και να δοκιμάσουν νέες θεραπείες για τις διάφορες νευροεκφυλιστικές παθήσεις (Αλτσχάιμερ, Πάρκινσον, επιληψία κ.α.). Ο Γ. Παξινός έχει υπάρξει πρωτοπόρος στη νευροανατομία και στη χαρτογράφηση του εγκεφάλου, έχοντας -με τις επιστημονικές δημοσιεύσεις του και τα βιβλία του που περιέχουν λεπτομερείς χάρτες του εγκεφάλου- ανοίξει νέες δυνατότητες στους νευροχειρουργούς και γενικότερα στους νευροεπιστήμονες. Οι περισσότεροι ερευνητές που μελετούν σήμερα τις νευρολογικές και τις ψυχιατρικές παθήσεις, είτε στους ανθρώπους είτε στα ζώα, χρησιμοποιούν τους δικούς του “άτλαντες” του εγκεφάλου, οι οποίοι περιγράφουν εξονυχιστικά τις διάφορες εγκεφαλικές δομές.

“Οι άτλαντες του καθηγητή Παξινού, που δείχνουν τη λεπτομερή μορφολογία και τις διασυνδέσεις του ανθρώπινου εγκεφάλου και του νωτιαίου μυελού, παρέχουν το πολύτιμο πλαίσιο έτσι ώστε οι ερευνητές να ελέγξουν τις υποθέσεις τους, από τη λειτουργία των νευρωνικών συνάψεων ως τις θεραπείες για τις ασθένειες του εγκεφάλου”, δήλωσε ο επικεφαλής του NeuRA καθηγητής Πίτερ Σόφιλντ. Η νέα ανακάλυψη του Γ.Παξινού θα παρουσιασθεί για πρώτη φορά στη διεθνή επιστημονική κοινότητα στο νέο βιβλίο του (“Human Brainstem: Cytoarchitecture, Chemoarchitecture, Myeloarchitecture”) που θα κυκλοφορήσει περί το τέλος Φεβρουαρίου του 2019 από τις κορυφαίες επιστημονικές εκδόσεις Elsevier. O Γιώργος Παξινός είναι αντεπιστέλλον μέλος της Ακαδημίας Αθηνών από το 2012 και της Αυστραλιανής Ακαδημίας Επιστημών από το 2009.

Γεννήθηκε στην Ιθάκη το 1944 και μετά το γυμνάσιο έφυγε για σπουδές στις ΗΠΑ. Σπούδασε Ψυχολογία στο Πανεπιστήμιο Μπέρκλεϊ της Καλιφόρνια και μετά πήρε το διδακτορικό του από το Πανεπιστήμιο ΜακΓκιλ του Καναδά. Αφού έκανε μεταδιδακτορική έρευνα στο πανεπιστήμιο Γιέηλ των ΗΠΑ, από το 1974 μετακινήθηκε μόνιμα στην Αυστραλία, όπου είναι καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Νέας Νότιας Ουαλίας στο Σίδνεϊ και βασικός ερευνητής-επικεφαλής ομάδας στο Ινστιτούτο Neuroscience Research Australia. Μεταξύ άλλων, έχει διατελέσει πρόεδρος της Εταιρείας Νευροεπιστήμης της Αυστραλίας και επισκέπτης καθηγητής σε πολλά πανεπιστήμια σε όλο τον κόσμο, ενώ έχει αναγορευθεί επίτιμος διδάκτορας του Πανεπιστημίου Αθηνών (2008), του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων (2016) και του Ιονίου Πανεπιστημίου (2017).

Ο Γιώργος Παξινός έχει δημιουργήσει τους περισσοτέρους ‘άτλαντες’ του εγκέφαλου και έχει ανακαλύψει τους περισσότερους πυρήνες του εγκέφαλου από οποιονδήποτε άλλον επιστήμονα στον κόσμο. Έχει δημοσιεύσει 52 βιβλία και το πρώτο του με τίτλο “Ο εγκέφαλος του αρουραίου σε στερεοταξικές συντεταγμένες” αποτελεί ένα από τα κορυφαία σε αναφορές επιστημονικά βιβλία διεθνώς.

Υπό δοκιμή εμβόλιο κατά της πολλαπλής σκλήρυνσης με ελληνική “υπογραφή”

Η ΠΡΟΣΩΠΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ ΠΟΥ ΟΔΗΓΗΣΕ ΣΤΗ ΣΠΟΥΔΑΙΑ ΑΝΑΚΑΛΥΨΗ

Στο 19ο Συνέδριο “Ιατρικής Χημείας” που συνδιοργανώθηκε πρόσφατα από τον Δήμο Ηλιδας, από το Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα “Ιατρική Χημεία” του Πανεπιστημίου Πατρών, από τη Διεθνή Ολυμπιακή Ακαδημία και από την Ένωση Ελλήνων Χημικών, ανακοινώθηκε μία σπουδαία είδηση, στην οποία μάλλον δεν δόθηκε η δέουσα δημοσιότητα. Κι αυτή δεν ήταν άλλη, από το ότι για πρώτη φορά, ένα θεραπευτικό εμβόλιο με ελληνική “υπογραφή” αναμένεται να μπει τους επόμενους μήνες σε τροχιά κλινικών δοκιμών ενάντια στην πολλαπλή σκλήρυνση (σκλήρυνση κατά πλάκας).

Στο Πανεπιστήμιο Βικτόρια, στην Αυστραλία, η ερευνήτρια Βάσω Αποστολοπούλου με την -τριακοσίων ατόμων ομάδα της- αναζητά θεραπείες για πλήθος νόσων. Από τα προγράμματα που “τρέχουν” οι ερευνητές, κάποια έχουν ήδη αποδώσει καρπούς, ενώ άλλα βρίσκονται σε προχωρημένη φάση, με τα αποτελέσματά τους να αναμένονται στο άμεσο μέλλον.

Εμβόλιο για τον καρκίνο του μαστού, των ωοθηκών, του παγκρέατος, εμβόλιο κατά της λευχαιμίας και του διαβήτη τύπου 1, μελέτη των προβιοτικών και των αντιυπερτασιακών τους ιδιοτήτων, καθώς και του ρόλου της βιταμίνης Β ενάντια στο στρες και την κατάθλιψη, είναι μερικά από τα σε εξέλιξη προγράμματα, πάνω στα οποία εργάζεται η ερευνητική ομάδα.

Ειδικά, ως προς τον καρκίνο του μαστού, όπως η ίδια η κυρία Αποστολοπούλου υπογράμμισε μιλώντας στο “Βήμα”, με αφορμή τη διοργάνωση του συνεδρίου, το θεραπευτικό εμβόλιο που ανέπτυξε και έχει μελετηθεί ενδελεχώς εδώ και μια 20ετία, με όλα τα κλινικά δεδομένα να είναι εκπληκτικά, αναμένεται να κυκλοφορήσει σύντομα. Παράλληλα, στο άμεσο μέλλον αναμένεται να μπει σε κλινικές δοκιμές ένα θεραπευτικό εμβόλιο για τον διαβήτη τύπου 1, το οποίο κάνει ανοσοτροποποίηση, εκπαιδεύει δηλαδή συγκεκριμένα Τ-λεμφοκύτταρα τα οποία στους ασθενείς με διαβήτη τύπου 1 επιτίθενται στα β-κύτταρα των νησιδίων του παγκρέατος και τα καταστρέφουν ώστε να μην επιτελούν καταστροφικό έργο”. Με την ίδια ακριβώς λογική -που έχει ως βάση την ανοσοτροποποίηση- βρίσκεται σε φάση 1 κλινικών δοκιμών εμβόλιο για τον καρκίνο του παγκρέατος, ενώ σε εξέλιξη βρίσκεται σε πειραματόζωα ένα μεγάλο πρόγραμμα θεραπευτικού εμβολίου για τη λευχαιμία.

Η ανοσοτροποποίηση αποτελεί τη βάση και στο “ελληνικό” εμβόλιο ενάντια στη σκλήρυνση κατά πλάκας. Και σε αυτή την περίπτωση το κλειδί της αποτελεσματικότητας φαίνεται να είναι η μέθοδος που έχει αναπτύξει η κυρία Αποστολοπούλου ήδη από το 1994 και η οποία αφορά τη χρήση σακχάρων ως “μεταφορείς” του εκάστοτε θεραπευτικού παράγοντα που επιτρέπουν τη διείσδυσή του εντός των κυττάρων που βρίσκονται κάθε φορά στο στόχαστρο των ειδικών. “Χρησιμοποιούνται πάντα σάκχαρα και αλλάζει, ανάλογα με τη νόσο, ο τρόπος ένωσης του σακχάρου με τον θεραπευτικό παράγοντα, συνήθως με κάποιο πεπτίδιο. Αλλη είναι η πρόσδεση στις περιπτώσεις καρκίνου και άλλη σε ό,τι αφορά τα αυτοάνοσα νοσήματα. Αυτή η λογική όμως δείχνει να λειτουργεί καθολικά. Εκτιμώ ότι μπορεί να χαρίσει θεραπείες για πάρα πολλές νόσους” υπογραμμίζει η καθηγήτρια προσθέτοντας ότι είναι πιθανό μελλοντικά να αναπτυχθούν με βάση την ίδια φιλοσοφία και προληπτικά εμβόλια για πλήθος ασθενειών.

Η κλινική δοκιμή θα ξεκινήσει μέσα στους επόμενους μήνες. Η θεραπεία θα χορηγηθεί σε 12 ως 15 άτομα σε πρώτη φάση προκειμένου να εξακριβωθεί η ασφάλειά της. Θα γίνουν δύο ως τρεις εγχύσεις και μετά οι ασθενείς θα παρακολουθηθούν επί συνολικά οκτώ μήνες.

Το έναυσμα πίσω από την προσπάθεια θεραπείας της νόσου έχει ονοματεπώνυμο… Ελισάβετ Μουστάκα. Η πτυχιούχος Βιολογίας εργαζόταν ως καθηγήτρια στη μέση εκπαίδευση όταν το 1984, προτού κλείσει τα τριάντα της χρόνια, αισθάνθηκε στα άκρα της τα πρώτα μουδιάσματα, που αποτελούν χαρακτηριστικό σύμπτωμα της πολλαπλής σκλήρυνσης, από την οποία διεγνώσθη ότι πάσχει. Άρχισε να αναζητά πληροφορίες για την σκλήρυνση, ώστε να βρει απαντήσεις και ίσως… θεραπεία. Το 1994, ήδη καθηλωμένη σε αμαξίδιο, εγκατέλειψε τη μέση εκπαίδευση και ξεκίνησε διδακτορική διατριβή, ενώ ταξίδεψε στις ΗΠΑ προκειμένου να συναντήσει τον καθηγητή Νευρολογίας και ειδικό στην πολλαπλή σκλήρυνση του Πανεπιστημίου της Πενσιλβάνια Αμπντολμοχάμεντ Ροστάμι, ο οποίος και της χορήγησε για πρώτη φορά ιντερφερόνη. Με την επιστροφή της, συνέχισε την έρευνα, που οδήγησε στον εντοπισμό των πεπτιδίων ΜΒΡ, τα οποία πρότεινε ως υποσχόμενα για πειράματα στον αδελφό της, καθηγητή Χημείας Γιάννη Ματσούκα, καθηγητή Χημείας και πρόεδρο της Οργανωτικής Επιτροπής του συνεδρίου, κατά το οποίο παρουσιάστηκαν τα σημαντικά ευρήματα.

Μιλώντας για το εμβόλιο, ο κ. Ματσούκας είπε: Το σάκχαρο που περιέχει το εμβόλιο για την πολλαπλή σκλήρυνση είναι μια μανάνη η οποία “κουβαλά” ένα πεπτίδιο που ονομάζεται MOG (μυελινική γλυκοπρωτεΐνη των ολιγοδενδριτών), περιγράφοντας πως η μυελίνη που “μονώνει” τα νευρικά κύτταρα και η οποία καταστρέφεται σταδιακά στην πολλαπλή σκλήρυνση είναι μια πρωτεΐνη με τρεις υποπρωτεΐνες: πρόκειται για την ΜΒΡ (βασική πρωτεΐνη της μυελίνης), μια μεγάλη πρωτεΐνη στην οποία έχει εντοπιστεί ότι μια αλληλουχία, συγκεκριμένα η 87-99 αποτελεί επίτοπο (περιοχή δηλαδή ενός αντιγόνου) που αναγνωρίζεται από τα Τ κύτταρα με αποτέλεσμα να ξεκινά η καταστροφή της μυελίνης. Η δεύτερη υποπρωτεΐνη της μυελίνης ονομάζεται MOG (μυελινική γλυκοπρωτεΐνη των ολιγοδενδριτών) ενώ η τρίτη είναι η ΡLP (πρωτεολιπιδική πρωτεΐνη της μυελίνης). “Η αρχική δομή που συνθέσαμε αφορούσε το πεπτίδιο ΜΒΡ, ωστόσο τόσο in vitro πειράματα που διεξήχθησαν από την καθηγήτρια του Πανεπιστημίου Πατρών κυρία Αθανασία Μουζάκη όσο και in vivo πειράματα που διεξήχθησαν από συνεργάτες μας στο Ινστιτούτο Παστέρ και συγκεκριμένα την ερευνήτρια κυρία Λέσλι Πρόμπερτ και τη συνεργάτιδά της κυρία Βιβή Τσεβελέκη έδειξαν ότι ένα σχήμα που βασίζεται στο πεπτίδιο ΜΟG έδωσε πολύ καλά αποτελέσματα – συγκεκριμένα στο MOG εντοπίσαμε τον επίτοπο 35-55 που αναγνωρίζεται από τα Τ κύτταρα και αποτελεί τον στόχο μας. Στα ποντίκια η θεραπεία αυτή ανέστρεψε την παράλυση που συνδέεται με την πολλαπλή σκλήρυνση ενώ φάνηκε να οδηγεί και σε επαναμυελίνωση”.

Ο κ. Ματσούκας συμπλήρωσε μάλιστα, ότι αυτή τη στιγμή ετοιμάζεται και μια νέα “έκδοση” της θεραπείας η οποία θα βασίζεται στο “η ισχύς εν τη ενώσει” – στην προκειμένη περίπτωση στην ένωση των πεπτιδίων ΜΒΡ και MOG – με στόχο ακόμη καλύτερα αποτελέσματα.