Χωρίς στρατηγικό σχέδιο αντιμετώπισης του πιο θανατηφόρου καρκίνου η Ελλάδα

Αποτελεί τον πλέον θανατηφόρο καρκίνο, καθώς κάθε χρόνο ένας στους πέντε ογκολογικούς ασθενείς που χάνει τη ζωή του πεθαίνει από αυτόν. Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, το 2018 διαγνώστηκαν 470.000 Ευρωπαίοι με καρκίνο του πνεύμονα ενώ 388.000 πέθαναν από τη νόσο. Ο εν λόγω καρκίνος αποτελεί μία μεγάλη πρόκληση για τα συστήματα υγείας, όμως ακόμη και οι ανεπτυγμένες κοινωνίες δεν φαίνεται να έχουν συστήσει ένα στρατηγικό σχέδιο για την αντιμετώπισή του. Η Ελλάδα μάλιστα φαίνεται να αποτελεί μία από τις χώρες που στερούνται στρατηγικού σχεδιασμού και μάλιστα ανήκει σε μια ομάδα χωρών που υστερούν σε έξι βασικά πεδία. 

Ειδικότερα, με πρωτοβουλία της εταιρείας MSD o οργανισμός The Economist Intelligence Unit προχώρησε σε έρευνα σχετικά με τις πολιτικές των χωρών της Ευρώπης σχετικά με τον καρκίνο του πνεύμονα. Τα πρώτα αποτελέσματα δείχνουν μια κατακερματισμένη πολιτική προσέγγιση σε ολόκληρη την Ευρώπη και υπογραμμίζουν την ανάγκη ευαισθητοποίησης σε πολλαπλά μέτωπα. Μάλιστα τα στοιχεία παρουσιάστηκαν λίγες μέρες πριν από την επίσημη έναρξη της διαβούλευσης των ενδιαφερομένων μερών σχετικά με το σχέδιο για την καταπολέμηση του καρκίνου στην Ευρώπη. 

Ειδικότερα η μελέτη δείχνει σχετικά με την Ελλάδα ότι: 

1. Από τις 27 χώρες που συμμετέχουν, το 15% (4 χώρες) δεν διαθέτουν Εθνικό Σχέδιο Ελέγχου Καρκίνου (NCCP), ενώ 14 χώρες (μεταξύ αυτών και η Ελλάδα) δεν έχουν ενημερώσει τα τελευταία πέντε χρόνια το σχέδιό τους και μόνο μία χώρα έχει ένα σχέδιο ελέγχου για τον καρκίνο του πνεύμονα. 

2. Οι Κλινικές Κατευθυντήριες Οδηγίες για τον Καρκίνο του Πνεύμονα θα πρέπει να περιλαμβάνουν χρονικά πλαίσια για την έγκαιρη παρακολούθηση ατόμων που έχουν συμπτώματα προκειμένου να προχωρούν σε διαγνωστικούς ελέγχους ώστε στη συνέχεια να λαμβάνουν θεραπεία όσοι διαγνωστούν. Παρόλο που 26 από τις 27 χώρες που καλύπτονται από τη μελέτη έχουν εθνικές κλινικές κατευθυντήριες οδηγίες για τον καρκίνο του πνεύμονα τα στοιχεία δείχνουν πως: 

• 12 χώρες(μεταξύ αυτών και η Ελλάδα) δεν περιλαμβάνουν χρονικό πλαίσιο εντός του οποίου θα πρέπει να γίνονται διαγνωστικοί έλεγχοι σε πιθανούς ασθενείς με καρκίνο του πνεύμονα. 

• 15 χώρες (μεταξύ αυτών και η Ελλάδα) δεν περιλαμβάνουν τη γρήγορη παραπομπή στη δευτεροβάθμια ή τριτοβάθμια περίθαλψη, όταν έχει γίνει διάγνωση καρκίνου του πνεύμονα. 

• 2 χώρες (μία εξ αυτών η Ελλάδα) δεν έχει προδιαγραφές για παρηγορητική φροντίδα και υπηρεσίες υποστήριξης. 

3. Ενώ είναι γνωστό ότι οι ενώσεις ασθενών βοηθούν στην καλύτερη κατανόηση των αναγκών από τους ιθύνοντες της πολιτικής υγείας σε 12 χώρες -και στην Ελλάδα- δεν υπάρχει συγκεκριμένη οργάνωση ασθενών. 

4. Επίσης ενώ θεωρείται απαραίτητη η συμμετοχή των ασθενών στους μηχανισμούς αξιολόγησης υπηρεσιών υγείας και φαρμάκων (ΗΤΑ), σε 12 χώρες δεν υπάρχει συμμετοχή. Να σημειώσουμε ότι στη χώρα μας φυσικά δεν υπάρχει κάτι τέτοιο καθώς οι εκπρόσωποι των ασθενών δε συμμετέχουν σε κανένα φορέα πολιτικής υγείας. Επίσης στην Ελλάδα οργανισμός ΗΤΑ δεν υπάρχει. 

“Δεν υπάρχει περιθώριο εφησυχασμού στον καρκίνο του πνεύμονα καθώς 1 στους 5 θανάτους από καρκίνο στην Ευρώπη προκαλείται από αυτή τη μορφή καρκίνου, οδηγώντας στο θάνατο πολλούς Ευρωπαίους. Προκαλεί τόσους θανάτους όσους ο καρκίνος του μαστού, του παχέος εντέρου και του προστάτη μαζί. Η μελέτη αποκαλύπτει εφαρμόσιμες λύσεις για να ενδυναμώσουν οι χώρες τα συστήματα υγείας τους ώστε να διαχειριστούν καλύτερα τον καρκίνο του πνεύμονα και τελικά να βελτιώσουν τη ζωή των ανθρώπων που ζουν με τη νόσο “, σχολίασε η Mary Bussell, συνεργάτης στο The Economist Intelligence Unit. 

“Τα δεδομένα που παρουσιάζονται μας βοηθούν να κατανοήσουμε καλύτερα τις ιδιαιτερότητες του καρκίνου του πνεύμονα. Καθώς σχεδιάζουμε ένα Ευρωπαϊκό Σχέδιο για τον Καρκίνο με στόχο τη μείωση του βάρους για τους ασθενείς, τις οικογένειές τους και τα συστήματα υγείας και την αντιμετώπιση των ανισοτήτων που σχετίζονται με τον καρκίνο, είναι σημαντικό να συγκεντρώσουμε τις διαθέσιμες πληροφορίες για τις βέλτιστες πρακτικές και τις γνώσεις από την έρευνα και την κλινική εμπειρία. Μας βοηθούν να δημιουργήσουμε μια ισχυρή βάση δεδομένων για τη βελτίωση της χάραξης πολιτικής”, αναφέρει ο Martin Seychell, Αναπληρωτής Γενικός Διευθυντής, DG SANTE της Ευρωπαϊκή Επιτροπή. 

Σχετικά με τη Μελέτη 

Η μελέτη ανέλυσε 17 δείκτες απόδοσης σε 27 χώρες – Αυστρία, Βέλγιο, Βουλγαρία, Κροατία, Τσεχική Δημοκρατία, Δανία, Φινλανδία, Γαλλία, Γερμανία, Ελλάδα, Ουγγαρία, Ιρλανδία, Ρωσία, Σερβία, Σλοβακία, Σλοβενία, Ισπανία, Σουηδία, Ελβετία και Ηνωμένο Βασίλειο. Οι δείκτες κατηγοριοποιήθηκαν σε πέντε τομείς που επικεντρώθηκαν στο βαθμό στον οποίο μια χώρα θεωρεί ότι ο καρκίνος του πνεύμονα αποτελεί στρατηγική προτεραιότητα και ζήτημα δημόσιας υγείας, εξασφαλίζει έγκαιρες υπηρεσίες διάγνωσης και θεραπείας και ποιότητα των μητρώων καρκίνου. Τα προκαταρκτικά αποτελέσματα της πρώτης φάσης της μελέτης παρουσιάστηκαν στο Ευρωπαϊκό Φόρουμ για τον Καρκίνο του 2018 στις Βρυξέλλες, ενώ η δεύτερη φάση που συμπεριέλαβε 16 επιπλέον χώρες παρουσιάστηκε στο Ευρωπαϊκό Φόρουμ για τον Καρκίνο 2020 στις Βρυξέλλες. Η τελική έκθεση με πλήρη ανάλυση των αποτελεσμάτων αναμένεται την άνοιξη του 2020.