Μια φούντωση μια φλόγα στη… Σύρο

Ήδη από το λιμάνι της Ερμούπολης, αντιλαμβάνεται κανείς ότι αυτό το νησί έχει κρατήσει τη δική του κουλτούρα, η οποία πάει βαθιά μέσα στο χρόνο. Όσο βαδίζει στα ενδότερα, θα διαπιστώσει ότι η Σύρος, παρά την σταθερή δημοφιλία της, δεν έχει ενδώσει σε αλλότριες τουριστικές επιταγές. Και, μάλλον, δεν θα το κάνει. Με μία ταυτότητα δική της και μία φήμη -πιο διάσημη κι από τα συριανά λουκούμια- που προκαταλαμβάνει τον ταξιδιώτη, η Σύρος ολάκερη είναι περισσότερο μία εμπειρία πολιτισμού, παρά άλλο ένα νησί για διακοπές. Η νότια πλευρά, άγρια και σχεδόν παρθένα, με τα ασβεστωμένα σπίτια σπαρμένα στο κυκλαδίτικο τοπίο, και η βόρεια με την Ερμούπολη, πιο ήπια, πιο κοσμική, αλληλοσυμπληρώνονται για την τέλεια εμπειρία.

Μόνο και μόνο το δημοτικό θέατρο Απόλλων, στη πρωτεύουσα, με τις πορφυρές βελούδινες κουρτίνες και τα θεωρεία, θυμίζουν κάτι από τις μεγάλες λυρικές σκηνές. Πιο μικρή, πιο προσιτή, πιο συμπαθητική, πιο εύκολο να γίνει δική σου. Στον επάνω όροφο, ένα μίνι μουσείο. Λάφυρο τα καμαρίνια και τα κοσμήματα, από ντίβες που κάποτε πέρασαν από εδώ.

Ύστερα, αρκεί μια ματιά ψηλά, στους φανοστάτες, στις στέγες, στα πρεβάζια και στα κιγκλιδώματα των παλιών αρχοντικών, από το 19ο αι. Με λεπτομέρειες κλασικού ρυθμού. Κομψά και ψηλοτάβανα, κρύβουν πολλή ιστορία πίσω από τους στιβαρούς τοίχους τους. Μερακλήδες ναυπηγοί, καπεταναίοι και έμποροι, ήρθαν από άλλους τόπους και ονόμασαν την συνοικία αυτή Βαπόρια. Και οι γενιές τη φρόντισαν και την αγάπησαν πολύ.

Αξίζει να δώσετε λίγη προσοχή στο παρελθόν του νησιού, που είναι, όπως θα δείτε, πανταχού παρόν και θα κατανοήσετε καλύτερα τον τόπο. Από τα Νεώρια και το Λαζαρέτο, μέχρι τις ανέκδοτες αφηγήσεις των ντόπιων που κυκλοφορούν στους πολλούς καφενέδες, η ιστορίας της εμπορικής οικονομίας και της ναυτιλίας του τόπου έχει αφήσει έντονα τη σφραγίδα της.

Το τέμπο της σύγχρονης ζωής δίνει η υπέροχη πλατεία Μιαούλη, η αγορά και ο «πεζόδρομος με τις βουκαμβίλιες». Δείγμα εξωτισμού, οι φοίνικες δίπλα στο Δημαρχείο, το εξαιρετικό αρχιτεκτόνημα του Ερνέστου Τσίλερ, ρίχνουν τη σκιά τους μία στη πρωινή περατζάδα και μία στις μεγάλες γυαλιστερές πλάκες της πλατείας που στραφταλίζουν ήρεμες τα απομεσήμερα.

Πάρτε τον δρόμο ή τη Σκάλα στην Άνω Σύρο, και χαθείτε στα στενά του παλιού οικισμού. Προσευχηθείτε στον καθολικό Σαν Τζώρτζη ή στο ναό του Αγ. Σεβαστιανού, και ψάξτε και ρεμπέτικα κατώγια.

Με ένα αυτοκίνητο ή με την άρτια τοπική συγκοινωνία, επισκεφτείτε περιοχές της υπόλοιπης Σύρου, περάστε από τον Αζόλιμνο, πηγαίνετε στο Κίνι, στην όμορφη Παρακοπή, αλλά για να μην σας τα λέμε, ίσως το καλύτερο από όλα είναι να πάρετε με τη σειρά τον χάρτη του… άσματος Βαμβακάρη, Γαλησσά, Φοίνικα, Παρακοπή και όχι μόνο.

Γαστρονομικό ταξίδι στην παράδοση

Νόστιμες χαλβαδόπιτες και συριανά λουκούμια, είναι τα αδιαμφιβιήτητα χιτ της τοπικής κουζίνας και διάσημα σε όλη τη χώρα. Όποιος, όμως, έχει επισκεφθεί τη Σύρο, σίγουρα θα έφυγε με μια μοναδικη επίγευση, και ένα χαρμάνι γεύσεων καθώς ο κάθε νέος κάτοικος έφερε τις συνταγές της πατρίδας του και τις πάντρεψε με τις ντόπιες, με αποτέλεσμα ένα εξαιρετικό μείγμα γεύσεων. Καραβοκύρηδες της Χίου, πρόσφυγες από τη Σμύρνης, Κρητικοί και Μανιάτες έμποροι άφησαν το αποτύπωμά τους και στη μαγειρική του τόπου. Οι πληροφορίες, μάλιστα, λένε ότι κανείς αν ψάξει καλά, θα βρεί μυστικά της κουζίνας των Καπουτσίνων μοναχών, από τον καιρό της Λατινικής κατοχής. Όλα αυτά διανθισμένα με τα τοπικά προϊόντα, όπως η κλασική λούζα, που εδώ είναι πιο αρωματική, η καπαροσαλάτα, με την πρώτη ύλη νοτισμένη από την αλμύρα του Αιγαίου και οι τσακιστές ελιές που μοσχοβουλούν μάραθο, συνιστούν την αυθεντική γαστρονομική εμπειρία της Σύρου. Συνοδέψτε τα με το κίτρινο ντόπιο τυρί με το παράξενο όνομα Σαν Μιχάλη και βέβαια για επιδόρπιο, μια παστελαριά είναι ό,τι πρέπει.

Παραλίες

Η πρώτη πρώτη βουτιά επιβάλλεται να γίνει στο λιμάνι της Σύρου. Μπορεί να μην έχει παραλία, αλλά στα αριστερά σας ένας μικρός Μώλος έχει ρόλο βατήρα για τα πιτσιρίκια που αφήνουν τα ρούχα τους στο τσιμέντο και σίγουρα θα σας παρασύρουν. Είναι το ίδιο μέτωπο που το βράδυ μετατρέπεται σε μία πολύ όμορφη βόλτα. Μετά βεβαιότητος, ωστόσο, η βραδινή βουτιά θα πρέπει να γίνει στα αστέρια, στη μικρή παραλία που είναι ακριβώς κάτω από τα βαπόρια και όχι απλά επειδή το λέει το όνομά της, αλλά και για λόγους που θα καταλάβετε όταν την επισκεφτείτε. Τις όμορφες Φραγκοσυριανές, θα βρείτε στην παραλία της Ντε λα Γκράτσια που λέγεται και Ποσειδωνία, και στο Κινί καθώς είναι η παραλίες που προτιμούν οι ντόπιοι. Βουτήξτε στις Αγκαθώπες με την απαλή αμουδιά, στις παραλίες Κόμιτο και Αμπέλα.

Σύρος η αρχόντισσα, η διαχρονική και μια.